11 sierpnia 2020 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 16 lipca 2020 r. o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców[1]. Ustawa ma na celu uregulowanie w jednym akcie prawnym zasad dozwolonej pomocy publicznej na rzecz przedsiębiorców. Przepisy znajdą zastosowanie do wszystkich podmiotów gospodarczych; bardziej korzystne rozwiązania przewidziano wobec mikro-, małych i średnich przedsiębiorców. USTAWOWE SPOSOBY UDZIELANIA POMOCY PUBLICZNEJ Nowa ustawa wskazuje i charakteryzuje […]
11 sierpnia 2020 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 16 lipca 2020 r. o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców[1]. Ustawa ma na celu uregulowanie w jednym akcie prawnym zasad dozwolonej pomocy publicznej na rzecz przedsiębiorców. Przepisy znajdą zastosowanie do wszystkich podmiotów gospodarczych; bardziej korzystne rozwiązania przewidziano wobec mikro-, małych i średnich przedsiębiorców.
Nowa ustawa wskazuje i charakteryzuje trzy sposoby udzielania pomocy publicznej przedsiębiorcom. Jest to:
Z wymienionych wyżej form pomocy podmioty mogą skorzystać, jeżeli stały się niewypłacalne albo są zagrożone niewypłacalnością. Pojęcie niewypłacalności albo zagrożenia niewypłacalnością rozumiane jest identycznie jak w ustawach: Prawo upadłościowe, Prawo restrukturyzacyjne. Przedsiębiorca jest nie- wypłacalny, jeżeli nie jest w stanie wykonywać zobowiązań pieniężnych, a zagrożony niewypłacalnością w przypadku utraty więcej niż połowy kapitału[3]. Ustawa nadaje tego typu przedsiębiorcom wspólne określenie: ,,przedsiębiorcy znajdujący się w trudnej sytuacji ekonomicznej”. Nowe prawo ma za zadanie chronić działalność gospodarczą w Polsce przed bankructwem.
Pomoc w formie ratowania to możliwość uzyskania niskooprocentowanej pożyczki z budżetu państwa, która może zostać wykorzystana na:
Pomoc na ratowanie jest adresowana do wszystkich przedsiębiorców. Mikro-, mali i średni przedsiębiorcy mogą z niej skorzystać także wtedy, gdy nie są w trudnej sytuacji ekonomicznej, jeżeli w wyjątkowych i nieprzewidzianych okolicznościach mają problem z utrzymaniem płynności finansowej. Zainteresowany pomocą przedsiębiorca składa wówczas wniosek do urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw gospodarki (obecnie Ministerstwo Rozwoju) lub do Agencji Rozwoju Przemysłu, określając samodzielnie kwotę pomocy. Wnioski przyjmowane są bezpośrednio w urzędzie, drogą pocztową lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Wzór wniosku zostanie udostępnio- ny na stronie internetowej Agencji Rozwoju Przemysłu oraz Ministerstwa Rozwoju. Ustawodawca określił maksymalny czas rozpatrzenia wniosku, który wynosi 30 dni. Pomoc na ratowanie musi być wykorzystywana zgodnie z jej przeznaczeniem, co będzie podlegało kontroli. Finansowanie udzielo- ne zostanie maksymalnie przez 6 miesięcy. Obowiązkiem przedsiębiorcy, oprócz spłaty pożyczki wraz z odsetkami, jest przedstawienie organowi, który udziela pomocy, planu restrukturyzacji albo planu likwidacji. W przypadku mniejszych podmiotów gospodarczych może być to uproszczony plan restrukturyzacji. Wysokość pożyczki, termin spłaty oraz numer rachunku bankowego zostaną określone w decyzji o przyznaniu pomocy. Jeżeli spłata nie zostanie zrealizowana w terminie, zastosowane zostaną przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne jest pomocą publiczną udzielaną tylko mikro-, małym i średnim przedsiębiorcom, znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomicznej lub mającym problem z płynnością finansową. Tak samo jak pomoc na ratowanie, jest to pożyczka realizowana po złożeniu odpowiedniego wniosku do ARP lub Ministerstwa Rozwoju. Maksymalny czas tymczasowego wsparcia restrukturyzacyjnego wynosi 18 miesięcy, w co wlicza się okres udzielonej pomocy na ratowanie. Obowiązkiem przedsiębiorcy, oprócz zwrotu pożyczki, jest przedstawianie kwartalnych sprawozdań z wykorzystania wsparcia restrukturyzacyjnego oraz dostarczenie sprawozdania końcowego.
Ostatnią formą pomocy, wynikającą z ustawy, jest pomoc na restrukturyzację. Dotyczy ona wszystkich przedsiębiorców w trudnej sytuacji ekonomicznej, bez względu na wielkość prowadzonej działalności. Celem tego typu pomocy jest uzyskanie przez przedsiębiorstwo długotrwałej, konkurencyjnej pozycji na rynku, niezależnej od wszelkich innych form pomocy. Istotnym warunkiem, umożliwiającym skorzystanie z pomocy w restrukturyzacji, jest dysponowanie przez przedsiębiorcę własnym wkładem finansowym, którego minimum ustawa określa na:
Wniosek składa się do Agencji Rozwoju Przemysłu lub Ministerstwa Rozwoju, załączając koniecznie plan restrukturyzacji. Ustawa wskazuje kilka modeli realizacji pomocy. Jest to:
Przewidziane opcje dofinansowania powinny być atrakcyjne dla każdego typu przedsiębiorcy i dopasowane do jego konkretnych potrzeb. Beneficjent zobowiązany jest do składania kwartalnych sprawozdań oraz końcowego sprawozdania restrukturyzacyjnego.
Ustawodawca w przepisach końcowych wyraźnie określił roczny limit wydatków z budżetu państwa na ratowanie lub restrukturyzację przedsiębiorstw, który jest stały i wynosi 120 milionów złotych. Z racji dużej liczby przedsiębiorców działających na rynku oraz kryzysu gospodarczego kwota ta może okazać się niewystarczająca wobec oczekiwań polskich przedsiębiorców. W związku z tym przepisy ustawy należy ocenić jako zgodne z założeniami minimalnej, dozwolonej pomocy publicznej, usankcjonowanej w przepisach prawa Unii Europejskiej. Podstawą funkcjonowania programu są pożyczki, a więc jest to dofinansowanie zwrotne. Wdrożenie słusznych mechanizmów naprawczych ma zapobiegać likwidacji przedsiębiorstw, co obiektywnie postrzegane jest jako zjawisko niepożądane społecznie.
POBIERZ PEŁNY RAPORT ZA III KWARTAŁ 2020 R.
[1] Ustawa z dnia 16 lipca 2020 r. o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców, Dz. U. z 2020 r. poz. 1298.
[2] Dz. U. z 2020 r. poz.1298.
[3] Art. 2 ustawy.